19 Mart 2024, Salı

Ağrı kesici kötüye kullanım baş ağrısı

29 Kasım 2012, Perşembe

     


Prof. Dr. Nefati Kıylıoğlu

- Doktor bey benim migrenim vardı. Aspirin ile başlangıçta geçerken, sonraları fayda etmez oldu. Ben de komşumda faydalı olduğunu gördüğüm apranaks hapından almaya başladım. Çok iyi geldi. Ama zamanla onun da etkisi geçti, hem şiddetli ve hem de çok sık hale geldi. Her gün ağrı kesici almaya başladım ama hiç kar etmedi. Doktora gittim. "Bunları kullandığında ağrıların gelme sıklığı ve şiddeti azalacak" dedi, ilaçlar yazdı. Gerçekten de azaldı. Ben bu arada ağrı kesicileri almaya hep devam ettim. Eskisi gibi ağrımıyordu ama olsun yine de ağrı vardı. İyi halde giderken, 3.- 4. ayda ağrılar gene başladı. Anlaşılmaz değil mi? Günde 3 tane bazen 4 tane ağrı kesici alıyorum, ama bana mısın demiyor! Yine ağrıyor. Yeniden ağrıyor. Başımı kesip koparmak istiyorum! Acaba başımda kötü bir şey mi var?

- Hayır efendim. Başınızda kötü bir şey yok. Sadece kötü bir alışkanlığınız var. Siz ağrı kesici bağımlısı olmuşsunuz! Uyuşturucu bağımlısı olmak gibi bir durumdur, bu durum!

Sık ve yoğun baş ağrısı olmasının kullanılan ilaçlar ile ilişkisi var mıdır?

Evet vardır. Bunu migren örneğinden yola çıkarak görelim. Migreni olanlar bilir. Ağrı kesici tedavi ne kadar erken alınır ise o kadar faydalıdır. Bu nedenle hemen bir ağrı kesici almak en doğru davranıştır. Ancak migren gibi bir hastalıkta atak giderici bu ağrı kesicilerin ağrı gelmesine bir etkisi yoktur. Mutlaka ağrıların gelmesini engelleyen diğer tedavilerin de kullanılması gerekir. Eğer kullanılmaz ise, hemen her gün gelen ağrılar ile kullanılan ilaç miktarı artar. Sekiz olur, 10 olur, hatta 90 olur. Alınan bu çok sayıdaki ilaç ile beynin kimyasal yapısı değişir ve bu kez ilaç alınmadığında baş ağrısı olmaya başlar. Bu durum sadece basit ağrı kesiciler ile olmaz, narkotik analjezik dediğimiz kuvvetli ağrı kesiciler ile veya migrende kullanılan triptan dediğimiz ilaçlar ile de olur.

Baş ağrısı nasıldır? Diğer ağrılardan farklılık gösterir mi?

Üç aydır süren, ayda 15 günden ve günde de 4 saatten fazla süren, sürekli ilaç kullanmak zorunda kaldığınız bir baş ağrınız var ise ilaç kötüye kullanım baş ağrınız var demektir. Ağrı kesici için üst sınır genellikle bir ayda 15 tanedir. Bu ağrılar sizin tanıdığınız bildiğiniz ağrılara benzer.

Kimler ilaç ile ortaya çıkan baş ağrısı durumuna yakalanır, kimler dikkatli olmalıdır?

Eğitimi olmayan, dul, bir önceki yılda stresli bir olay yaşamış, diyabet ya da eklem iltihabı olan, obezite, kafa travması hikayesi, horlama ve sık baş ağrısı atağı olan bireylerde gelişme riski yüksek olarak bulunmuştur. Bu kişilerin iş ve okul hayatlarında kayıplar olur, üretkenliklerinde azalır, daha çok doktora gittikleri için de sağlık giderleri artar.

Nasıl tedavi edilir? Hangi doktora gitmeliyim?

Gerek ağrı kesiciler ile alınan ve gerekse de kahve ile alınan kafein nedeniyle bu hastaların uyku düzeni bozuktur. Uyuyamazlar! Aynı zamanda ağrı kesicilerin mutluluk veren serotonin maddesi ile etkileşime girmesi ile de ruhsal gerginlik ve üzüntü durumu (anksiyete ve depresyon) ortaya çıkar. Bunlar da uyku düzeninin bozulmasına ayrıca katkı sağlar. Tedavide öncelikle kullanılan ağrı kesici, triptan gibi ilaçların kesinlikle bırakılması gerekir. Bu ilk basamaktır. İkinci basamakta, var olan baş ağrısının ilk hali düşünülür. İlk halin özelliklerine uygun atak tedavisi için uygun ilaçlı tedavi, davranış tedavisi ya da ilaçsız tedavi uygulamaları yapılır. Son basamakta ise hem hastanın ve hem de ailenin bu konuda bilgilendirilmesi ve eğitilmesi gelir ki en iyi tedbir, bu durumun daha oluşmadan engellenmesi ile alınır. Hastaların pek çoğu ayaktan hastaneye yatmadan tedavi edilebilmektedir. Az bir kesimde ise hastaneye yatış gerekli olabilir. Sürecin iyileşme döneminde ise atakları gidermek için önerilen ağrı kesici tedavilerin mutlaka sınırlandırılması gerekir. Ağrı kesici kötüye kullanım baş ağrısının hem tanı ve hem de tedavisinde, nöroloji hekimi sizlere yardımcı olacak kişidir.



Yazarın Tüm Yazıları
Yaşlılık ve sağlıklı yaşam 25 Mart 2014, Salı
Serebellar hemoraji - Beyincik kanaması 18 Mart 2014, Salı
Damar iltihaplanması - Vaskülit 11 Mart 2014, Salı
Behçet Hastalığı 4 Mart 2014, Salı
Beyin ölümü 25 Şubat 2014, Salı
İnsan sağlığı ve bilgi üretimi 18 Şubat 2014, Salı
Apraksi - Hareketin yapılamaması 11 Şubat 2014, Salı
Spinoserebellar ataksi 28 Ocak 2014, Salı
Epilepsi ve cerrahisi 21 Ocak 2014, Salı
Servikal spondilotik myelopati 14 Ocak 2014, Salı
Temporal arteritis 7 Ocak 2014, Salı
Kapı - Duvar 2 Ocak 2014, Perşembe
Göz felci (Gözde hareket kaybı) 24 Aralık 2013, Salı
Paraneoplastik sendrom 17 Aralık 2013, Salı
Düşük el (Radiyal sinir felci) 10 Aralık 2013, Salı
Status Epileptikus (Nöbet fırtınası) 3 Aralık 2013, Salı
Beynin sağ ve sol yarısı 26 Kasım 2013, Salı
Beyin tümörü ve nöbet geçirme 19 Kasım 2013, Salı
Hekimlikte hastalığı tanıma ve zaman 5 Kasım 2013, Salı
Normal basınçlı hidrosefali (Beynin su toplaması) 26 Ekim 2013, Cumartesi
Ben Multipl Skleroz (MS) hastası mıyım? 11 Ekim 2013, Cuma
İlaçlar ve vücudumuz 1 Ekim 2013, Salı
Beyin ve beyin zarlarının iltihaplanması 17 Eylül 2013, Salı
Davranışlar ve sağlığımız 12 Eylül 2013, Perşembe
Göz hareketleri ve bozuklukları 3 Eylül 2013, Salı
Dirsekte sinir sıkışması - Kubital Tünel Sendromu 20 Ağustos 2013, Salı
Göz kapağı düşmesi - Blefaroptozis 14 Ağustos 2013, Çarşamba
Sınırlar ve canlılık 6 Ağustos 2013, Salı
Siyatik sinir etkilenmesi. 30 Temmuz 2013, Salı
Pozisyon değişmesi ile ortaya çıkan baş dönmesi - BPPV 23 Temmuz 2013, Salı
Sıcaklık, ısı ve bedenimiz 16 Temmuz 2013, Salı
Damar sertliği - Ateroskleroz 10 Temmuz 2013, Çarşamba
Uyku ve baş ağrısı 3 Temmuz 2013, Çarşamba
Sinir çalışma bozukluğu - Periferik Nöropati 26 Haziran 2013, Çarşamba
Beyin çalışmasının yetmezliği - Deliryum 19 Haziran 2013, Çarşamba
Yutma bozukluğu - Disfaji 12 Haziran 2013, Çarşamba
Geçici Bellek Kaybı 4 Haziran 2013, Salı
Ortostatik hipotansiyon 15 Mayıs 2013, Çarşamba
Kulak çınlaması - Tinnitus 7 Mayıs 2013, Salı
Kore - Sydenham koresi 30 Nisan 2013, Salı
Vitamin B12 ve sinir sistemi 23 Nisan 2013, Salı
Doğa, vücudumuz ve enerji dönüşümleri 16 Nisan 2013, Salı
Uykudaki davranış bozuklukları - Parasomniler 11 Nisan 2013, Perşembe
Amyotrofik Lateral Skleroz - ALS 3 Nisan 2013, Çarşamba
Beynimiz ve yaşlanma 27 Mart 2013, Çarşamba
Myelopati - Omurilik etkilenmesi 2 19 Mart 2013, Salı
Myelopati - Omurilik etkilenmesi - 1 11 Mart 2013, Pazartesi
Akut distoni - İlaç ile ortaya çıkan kasılma durumu 5 Mart 2013, Salı
Hemifasiyal spazm - Yüzde ve gözde istenmeyen kasılma durumu 27 Şubat 2013, Çarşamba
Tiroid bezi ve göz hastalığı 23 Şubat 2013, Cumartesi
Ağrı - Beş duyunun cezalandırıcısı 6 Şubat 2013, Çarşamba
Demans - Bunama hastalığı 29 Ocak 2013, Salı
Yalancı tümör sendromu (Psuedotumor cerebri) 22 Ocak 2013, Salı
Karotis damarı daralması - Şah damarı darlığı 15 Ocak 2013, Salı
Uykusuzluk - İnsomni 8 Ocak 2013, Salı
Parkinson hastalığı ve cerrahi tedavisi 1 Ocak 2013, Salı
Bel ağrısı 24 Aralık 2012, Pazartesi
Uykuda nefes durması - Horlama 18 Aralık 2012, Salı
Bayılma (Senkop) 12 Aralık 2012, Çarşamba
Beyin kanaması ve yüksek tansiyon (Hipertansiyon) 4 Aralık 2012, Salı
Ağrı kesici kötüye kullanım baş ağrısı 29 Kasım 2012, Perşembe
Diyabetik nöropati (Şeker hastalığı ve sinir iltihabı) 20 Kasım 2012, Salı
Fibromyalji Sendromu 13 Kasım 2012, Salı
İnflamatuar myopatiler - (Dermatomyozit/Polimyozit) 7 Kasım 2012, Çarşamba
Myastenia Gravis 30 Ekim 2012, Salı
Akut inflamatuar demyelinizan nöropati - GBS (Guillain-Barre Sendromu) 23 Ekim 2012, Salı
Nöbet geçirme - Sara hastalığı (Epilepsi) 16 Ekim 2012, Salı
Optik Nörit 9 Ekim 2012, Salı
İnme - Stroke 3 Ekim 2012, Çarşamba
Botulinum toksini - Distoni 26 Eylül 2012, Çarşamba
Yanan ayaklar - Küçük lif nöropatisi 18 Eylül 2012, Salı
Yüz felci - Fasiyal paralizi 12 Eylül 2012, Çarşamba
Huzursuz Bacaklar Sendromu 4 Eylül 2012, Salı
Trigeminal nevralji 28 Ağustos 2012, Salı
Tek gözde ağrısız - ani görme kaybı (Amarozis Fugax) 21 Ağustos 2012, Salı
Parkinson Hastalığı 14 Ağustos 2012, Salı
El titremesi - Tremor 7 Ağustos 2012, Salı
Sinir Sıkışması - Karpal Tünel Sendromu 31 Temmuz 2012, Salı
Baş ağrısı - Migren (2. bölüm) 24 Temmuz 2012, Salı
Baş ağrısı - Migren (1. bölüm) 17 Temmuz 2012, Salı
Çift görme 10 Temmuz 2012, Salı
Baş dönmesi 3 Temmuz 2012, Salı
Prof. Dr. Kıylıoğlu Çine Madran’da 2 Temmuz 2012, Pazartesi