19 Mart 2024, Salı

Diyabetik nöropati (Şeker hastalığı ve sinir iltihabı)

20 Kasım 2012, Salı

     


Prof. Dr. Nefati Kıylıoğlu

- Ben şeker hastasıyım. 10 yıl oldu şeker hastalığın var denileli. Ama ben hastayım demeyi hiç sevmem, kendime de kondurmam. O yüzden ne bir kan tahlili yaptırdım ne de söylenenlere dikkat ettim. Her şeyi yedim, her şeyi içtim. Ellerim ve ayaklarım uyuşmaya, karıncalanmaya başlamıştı ama bunları bile önemsemedim. Ama bu çatal görme ve göz kapağımın düşmesi beni çok korkuttu. Şimdi tek gözle görüyorum. Torunum bana "kara korsan'a benzedin dede, hadi gel korsancılık oynayalım diyor". Ne olacak bu durumum, hep böyle mi kalacağım?

-Elbette düzeleceksiniz. Öncelikle sebep nedir sorusunun cevabını bulmamız gerekiyor. Eğer gözünüzün kapanması şeker hastalığına bağlı ise 3-4 ay içinde tamamen düzelecektir. Fakat bundan sonra hastalıklara bakışınızı değiştirmeniz, şeker hastalığı ile "iyi geçinmeniz" gerekiyor. Yoksa ödemeniz gereken faturalar daha da artacaktır.

Kimler şeker hastalığına bağlı sinir iltihaplanması için adaydır? Nelere dikkat etmek gerekir?

Bugün için bilinen en önemli risk faktörü şeker hastalığının süresidir. Hastalık sizinle ne kadar uzun süredir birlikte ise o kadar çok sinir iltihabı gelişme riski vardır. Yine şeker hastalığının kontrolü ne derece zayıf ise "şekerinize bakmamış" iseniz risk o derece yükselir. İleri yaştaki erkekler, uzun boylu olma, yanı sıra alkol ve sigara kullanmak ta riski arttıran sebeplerdir.

Şeker hastalığında sinir iltihaplanması niye olur?

Bu sorunun yanıtı halen net değildir. Pek çok bulguya ulaşılmış ve bu bulgular iki çatı altında toplanmıştır. İlki sinirleri besleyen damarların tıkanması ve sinirlerin kansızlığa yenik düşmesidir. Diğeri ise kanda yüksek olan şekerin vücutta çalışan yapılara yapışması ve onların işini yapamaz hale getirmesidir. Bunu açıklamak için vücudumuzu bir şehre benzetebiliriz. Sürekli çalışan insanlar hücrelerdir. Yaşamak için beslenirler, çöp çıkarırlar, gelişirler ama giderek de yıpranırlar. Ölürken yerlerine yeni kuşaklar gelir. Sağlıklı olmak için altyapı ve destek hizmetlerinin çok iyi olması, çevrenin temiz ve yaşanılabilir olması gerekir. Yollar ve trafik o şehrin canlılığı için olmaz ise olmaz bir faktördür. Şeker hastalığında altyapı "su- kanalizasyon sistemi-yollar" bozulur. Hizmet sektörü işini iyi yapmaz. Bakkala ekmek, manava sebze - meyve gelmez, çöpler temizlenmez, binalar onarılmaz, yollar çukurlarla doludur. Yaşayanlardan beş birim sonuç alınması gerekirken, iki birim sonuç alınır. Verimlilik düşmüştür. Bölgede düşen hizmet kalitesi ve kötüleşen çevresel ortam ile bölge sakinlerinin yaşam süresi kısalır. Erken ölümler olur. Nüfusta azalma o şehrin gelirlerinde azalma ile sonuçlanır ve giderek şehrin ayakta kalabilmesi zorlaşır. Aynı insanın ayakta kalabilmesinin zorlaşması gibi.

Sinirlerin hasar görmesi ne gibi sonuçlara yol açar?

Sinirler deyince hep aklımıza kol ve bacaktaki sinirler gelir. Ama beyinden ya da omurilikten sinirlerin gitmediği hiçbir organımız yoktur. Sürekli beyinden bu organlara, bu organlardan da beyine bilgi akışı vardır. Bu akış bozulduğunda yani şehrin trafiği aksadığında işler yapılamaz. Yapılamayan her işin bir başka olumsuz sonucu olur. Örneğin ayak ucundaki sinir ayağın dokunma ve ağrı duyusunu taşımaması ile, ayağa batan bir çivi fark edilemez. Yara oluşur. Şeker hastalığında yara iyileşmesi bozuktur ve yara vakitlice iyileştirilemez ise ayağın kesilmesine kadar varan kötü sonuçlar doğar. Organlarımızdaki sinirlerin iltihaplanması sonucunda da oturup kalkarken olan göz kararmaları, sessizce yaşanan kalp krizleri, iştahın azalması - erken doyma, kabızlık ya da ishal, erkekte sertleşmenin azalması ya da kaybedilmesi, deride kuruma gibi diğer yakınmalar ortaya çıkar.

Ne yapmak gerekir? Nasıl incelenir? Nasıl tedavi edilir?

Şeker hastalığı miras kalan bir hastalıktır. Ailede var ise öncelikle şeker yüksek mi diye bakmak gerekir. Eğer yüksek değil ise mutlaka ideal vücut kilosuna inmek, bel çevresindeki "sevgi tutamaklarından", evin "balkonundan" kurtulmak uygun olur. Yine düzenli egzersiz yapmak "olmaz ise olmaz" durumdur. Sinir iltihabı varlığı sinir iletim incelemesi olarak bilinen elektromyografi yöntemi ile gösterilir. Hem tanı anında hem de takipte faydalı bir yöntemdir. Şeker hastalığı tedavisine "ilgi ve alaka göstermek" esas tedavi iken, sinirler tutulduğunda sadece ortaya çıkan sevimsiz uyuşma ve yanmaların tedavisi yapılmaktadır. Bunun için tedavide farklı ilaçlar kullanılabilir (antidepressanlar, antiepileptikler vs...). Sinir iltihaplanması durumunda gideceğiniz nöroloji hekimi var olan diğer sorunlarınızı da dikkate alarak size en uygun tedavi yöntemini belirleyecektir.



Yazarın Tüm Yazıları
Yaşlılık ve sağlıklı yaşam 25 Mart 2014, Salı
Serebellar hemoraji - Beyincik kanaması 18 Mart 2014, Salı
Damar iltihaplanması - Vaskülit 11 Mart 2014, Salı
Behçet Hastalığı 4 Mart 2014, Salı
Beyin ölümü 25 Şubat 2014, Salı
İnsan sağlığı ve bilgi üretimi 18 Şubat 2014, Salı
Apraksi - Hareketin yapılamaması 11 Şubat 2014, Salı
Spinoserebellar ataksi 28 Ocak 2014, Salı
Epilepsi ve cerrahisi 21 Ocak 2014, Salı
Servikal spondilotik myelopati 14 Ocak 2014, Salı
Temporal arteritis 7 Ocak 2014, Salı
Kapı - Duvar 2 Ocak 2014, Perşembe
Göz felci (Gözde hareket kaybı) 24 Aralık 2013, Salı
Paraneoplastik sendrom 17 Aralık 2013, Salı
Düşük el (Radiyal sinir felci) 10 Aralık 2013, Salı
Status Epileptikus (Nöbet fırtınası) 3 Aralık 2013, Salı
Beynin sağ ve sol yarısı 26 Kasım 2013, Salı
Beyin tümörü ve nöbet geçirme 19 Kasım 2013, Salı
Hekimlikte hastalığı tanıma ve zaman 5 Kasım 2013, Salı
Normal basınçlı hidrosefali (Beynin su toplaması) 26 Ekim 2013, Cumartesi
Ben Multipl Skleroz (MS) hastası mıyım? 11 Ekim 2013, Cuma
İlaçlar ve vücudumuz 1 Ekim 2013, Salı
Beyin ve beyin zarlarının iltihaplanması 17 Eylül 2013, Salı
Davranışlar ve sağlığımız 12 Eylül 2013, Perşembe
Göz hareketleri ve bozuklukları 3 Eylül 2013, Salı
Dirsekte sinir sıkışması - Kubital Tünel Sendromu 20 Ağustos 2013, Salı
Göz kapağı düşmesi - Blefaroptozis 14 Ağustos 2013, Çarşamba
Sınırlar ve canlılık 6 Ağustos 2013, Salı
Siyatik sinir etkilenmesi. 30 Temmuz 2013, Salı
Pozisyon değişmesi ile ortaya çıkan baş dönmesi - BPPV 23 Temmuz 2013, Salı
Sıcaklık, ısı ve bedenimiz 16 Temmuz 2013, Salı
Damar sertliği - Ateroskleroz 10 Temmuz 2013, Çarşamba
Uyku ve baş ağrısı 3 Temmuz 2013, Çarşamba
Sinir çalışma bozukluğu - Periferik Nöropati 26 Haziran 2013, Çarşamba
Beyin çalışmasının yetmezliği - Deliryum 19 Haziran 2013, Çarşamba
Yutma bozukluğu - Disfaji 12 Haziran 2013, Çarşamba
Geçici Bellek Kaybı 4 Haziran 2013, Salı
Ortostatik hipotansiyon 15 Mayıs 2013, Çarşamba
Kulak çınlaması - Tinnitus 7 Mayıs 2013, Salı
Kore - Sydenham koresi 30 Nisan 2013, Salı
Vitamin B12 ve sinir sistemi 23 Nisan 2013, Salı
Doğa, vücudumuz ve enerji dönüşümleri 16 Nisan 2013, Salı
Uykudaki davranış bozuklukları - Parasomniler 11 Nisan 2013, Perşembe
Amyotrofik Lateral Skleroz - ALS 3 Nisan 2013, Çarşamba
Beynimiz ve yaşlanma 27 Mart 2013, Çarşamba
Myelopati - Omurilik etkilenmesi 2 19 Mart 2013, Salı
Myelopati - Omurilik etkilenmesi - 1 11 Mart 2013, Pazartesi
Akut distoni - İlaç ile ortaya çıkan kasılma durumu 5 Mart 2013, Salı
Hemifasiyal spazm - Yüzde ve gözde istenmeyen kasılma durumu 27 Şubat 2013, Çarşamba
Tiroid bezi ve göz hastalığı 23 Şubat 2013, Cumartesi
Ağrı - Beş duyunun cezalandırıcısı 6 Şubat 2013, Çarşamba
Demans - Bunama hastalığı 29 Ocak 2013, Salı
Yalancı tümör sendromu (Psuedotumor cerebri) 22 Ocak 2013, Salı
Karotis damarı daralması - Şah damarı darlığı 15 Ocak 2013, Salı
Uykusuzluk - İnsomni 8 Ocak 2013, Salı
Parkinson hastalığı ve cerrahi tedavisi 1 Ocak 2013, Salı
Bel ağrısı 24 Aralık 2012, Pazartesi
Uykuda nefes durması - Horlama 18 Aralık 2012, Salı
Bayılma (Senkop) 12 Aralık 2012, Çarşamba
Beyin kanaması ve yüksek tansiyon (Hipertansiyon) 4 Aralık 2012, Salı
Ağrı kesici kötüye kullanım baş ağrısı 29 Kasım 2012, Perşembe
Diyabetik nöropati (Şeker hastalığı ve sinir iltihabı) 20 Kasım 2012, Salı
Fibromyalji Sendromu 13 Kasım 2012, Salı
İnflamatuar myopatiler - (Dermatomyozit/Polimyozit) 7 Kasım 2012, Çarşamba
Myastenia Gravis 30 Ekim 2012, Salı
Akut inflamatuar demyelinizan nöropati - GBS (Guillain-Barre Sendromu) 23 Ekim 2012, Salı
Nöbet geçirme - Sara hastalığı (Epilepsi) 16 Ekim 2012, Salı
Optik Nörit 9 Ekim 2012, Salı
İnme - Stroke 3 Ekim 2012, Çarşamba
Botulinum toksini - Distoni 26 Eylül 2012, Çarşamba
Yanan ayaklar - Küçük lif nöropatisi 18 Eylül 2012, Salı
Yüz felci - Fasiyal paralizi 12 Eylül 2012, Çarşamba
Huzursuz Bacaklar Sendromu 4 Eylül 2012, Salı
Trigeminal nevralji 28 Ağustos 2012, Salı
Tek gözde ağrısız - ani görme kaybı (Amarozis Fugax) 21 Ağustos 2012, Salı
Parkinson Hastalığı 14 Ağustos 2012, Salı
El titremesi - Tremor 7 Ağustos 2012, Salı
Sinir Sıkışması - Karpal Tünel Sendromu 31 Temmuz 2012, Salı
Baş ağrısı - Migren (2. bölüm) 24 Temmuz 2012, Salı
Baş ağrısı - Migren (1. bölüm) 17 Temmuz 2012, Salı
Çift görme 10 Temmuz 2012, Salı
Baş dönmesi 3 Temmuz 2012, Salı
Prof. Dr. Kıylıoğlu Çine Madran’da 2 Temmuz 2012, Pazartesi