El titremesi - Tremor

Utanıyorum doktor bey! Komşuya gitmeyi, kahveye gitmeyi, oturup iki laf etmeyi çok seviyorum. Ama yapamıyorum. O anın korkusu yok mu, beni bitiriyor! Bak, şimdi çay gelecek ve onu içerken ellerim titreyecek, çay dökülecek ve ben yerin dibine girmek isteyeceğim! Kocaman kadın - adam ne kadar da beceriksizmiş diyecekler! İşte bu benim hayatımı karartıyor!

Ellerin titremesi utanılacak bir durum mudur? Niye olur?
Şunu net olarak söyleyebiliriz. Ellerin titremesi kesinlikle bir beceriksizlik değildir ve utanılacak bir yanı yoktur. Bu bir hastalıktır. İnsanların hastalıklarından utanması da doğru değildir. Çünkü hastalık bilinçli bir tercih değildir. Sizin tercihiniz değilse utanmanız da gereksizdir. Peki niye olur? Basitçe ifade etmek gerekirse kas gruplarının beraber ya da ayrı ayrı kasılıp gevşemesi ile ortaya çıkar. Kaslarımızda, istirahat halinde yani istemli hiç kasılma yokken bile aslında kasılmalar olur. Biz bu durumun normalde farkına varamayız. Yine farkına varamadığımız bir diğer durum da kalp atışı ile ortaya çıkan ritmik hareketlerimizdir. Bunlar fark edilmeye başlandığında artık "titreme - tremor rahatsızlığımız vardır" anlamına gelir.

Benim ellerim titriyor ama komşumda baş titremesi var. Bunlar farklı mıdır, aynı mıdır? Kaç çeşit titreme vardır?
Titremeyi ellerde, ayaklarda, başta veya seste görmek mümkündür. İstirahat sırasında hiç hareket yok iken olabildiği gibi, bir işlem yapma sırasında ya da sadece yazı yazma işlemi gibi belirli bir işlem sırasında da ortaya çıkabilir. Bazen titremeye anormal kasılmalar da eşlik edebilir. Her biri tek başına olabileceği gibi birlikte de olabilirler.

Benim annemin de ellerinde titreme vardı. Bu ailesel bir durum mudur?
Evet, ancak genetik geçiş için sorumlu gen ya da genler bugün için belli değildir. Ailenizde var ise büyük olasılık ile ileri yaşlarda sizde de gözlenecektir.

Ellerinde titreme olanların bazılarında yürüme de yavaşlıyormuş, Parkinson hastalığı oluyormuş! Bu doğru mu? Ben de olur mu?
Parkinson hastalığında da ellerde titreme olmaktadır. Ancak yaşla beraber ortaya çıkan ailesel olma özelliği gösteren ve başka hiçbir bulgusu olmayan kişilerdeki el titremesinden farklıdır. Parkinson hastalarında ellerin titremesi istirahat halinde olurken, diğer durumlarda iş yaparken ortaya çıkar. Yine Parkinson hastalığındaki el titremesi yavaştır, oysa diğer durumda hızlı bir titreme gözlenir. Ayrıca Parkinson hastalığında çoğunlukla bir tarafta kasılma, ağrı ve o taraftaki kolun sallanmaması durumu olur. Bunlar nörolojik muayene ile tanınabilen ve ayırt edilebilen durumlardır.

Ellerimde titremelerim var ne yapmalıyım? Kime başvurmalıyım?
Başvurulacak kişi nöroloji hekimidir. Öncelikle bu duruma neden olabilecek bir şey var mı diye araştırır. Düzeltilebilen nedenler arasında troid bezinin fazla çalışması, vücutta bakır birikmesi ile giden durumlar, titremeye yol açan ilaçların olup olmaması gibi nedenler sorgulanır. Titreme yapan ilaçlardan epilepsi ilaçları (Na valproat), antidepressan ilaçlar, lityum, nefes açıcı ilaçlar (astım ilaçları) var mı diye bakılır ve eğer uygun ise bıraktırılır. Değilse en uygun doza inilmeye çalışılır ve titremeyi tedavi edici ilaçlar verilir.

İlaç tedavisi varmış! Hatta cerrahi tedavi de yapıyorlar ve beyne pil takıyorlarmış?
Titremeye yol açan neden tedavi edilemiyor ise bu durumu azaltmak için kullanabileceğimiz beta bloker diye adlandırılan ilaç ile primidon diye adlandırılan bir başka ilaç vardır. Tek başına ya da beraberce kullanmak yolu ile etkin tedaviye ulaşılması amaçlanır. Yetersiz etkinlik ya da ilaçların yan etkileri ise tedavi sırasındaki sıkıntılardır. Cerrahi tedavi olarak derin beyin uyarılması yolu ile de titremenin azaltılması mümkündür. Ancak bu yöntemin maliyeti yüksektir ve deneyimli ellere ihtiyaç duyar.