19 Mart 2024, Salı

Behçet Hastalığı

4 Mart 2014, Salı

     


Prof. Dr. Nefati Kıylıoğlu

-Başı ağrıyor doktor bey, geçiremedik. Görmesi de bozulmaya başladı! Beyin filmi çektirdik bir şey yok dediler. Ama onlara söylemeyi unuttum ben, benim eşimde daha önce Behçet Hastalığı diye bir hastalık bulmuşlardı. Bir dönem tedavi ettik ama iyi olunca ilaçlarını bıraktı "içmeyeceğim" dedi. Onunla bir ilişkisi olabilir mi?

Behçet hastalığı nedir? Hulusi Behçet kimdir?

Behçet hastalığı vücuttaki pek çok yapıda, mikrobik olmayan iltihaplanma ile giden halen niye olduğu bilinmeyen bir hastalıktır. Etkilenen vücut yapıları arasında deri, gözler, eklemler ve kan damarları bulunur. Ayrıca ağız-boğaz-yemek borusu gibi yapıların iç yüzeylerini de etkiler. Aft denilen ağız yaraları en sık gözlenen durumdur. Normalde herkeste yılda bir iki aft çıkabilir. Ancak bu sayı çok fazla olur ise acaba bu başka bir şey olabilir mi diye düşünmek gerekir. Bu yaralar deride, cinsel organlarda da oluşabilir. Ağızda iz bırakmazken, cinsel bölgedekilerde iz kalır. Gözde görme kaybı, eklemlerde şişme ve ağrı, deride döküntü oluşan diğer bulgulardır. Etkilenen bir diğer yer de kan damarlarıdır. Sıklıkla küçük - ince kan damarları etkilenirken, nadiren büyük -ana kan damarları da etkilenebilir. Bizim ülkemizde hastalık erkeklerde daha sık olarak ortaya çıkar.

Hulusi Behçet bir Türk hekimidir. "Damar iltihabı olan bir hastayı" bilimsel yayınlarda anlatmış ve bu ilk kez tanımlama başarısı ile hastalık onun adıyla anılmıştır. Dermatoloji doktoru olan Hulusi Behçet kurulan ilk Türk akademisi -İstanbul Üniversitesi'nin de ilk Türk Profesörü olmuştur.

Behçet hastalığının sebebi nedir? Bulaşıcı mıdır? Bölgesel bir hastalık mıdır? Beyin de etkilenir mi? Nasıl etkilenir?

Vücudun savunma sistemi hücreleri normal durumda vücut yapıları ile iyi geçinir ve onları dış-iç düşmanlara karşı korurken, nedeni bilinmez bir şekilde davranışlarını değiştirir ve vücuda saldırırlar. Her saldırı etki edilen yerde yıkım ve işleyişin bozulması sonucunu ortaya çıkarır. Hastalık nezle - grip gibi bulaşıcı bir hastalık değildir. Ancak Akdeniz'e komşuluğu olan ülkelerde, orta-doğu bölgesinde, İran, Pakistan, Hindistan, Çin, Kore, Japonya bölgesinde dünyanın diğer bölgelerine göre daha sık gözlenir. Bu coğrafya tarihte "İpek yolu" denen ticaret yolu üzerindedir ve geçmişte pek çok insanın bir şekilde etkileşmesi ile ilişkisi olabileceğini akla getirir.

Beyinde de etkilenme gözlenir. Etkilenme sırası genellikle diğer yapıların zarar görmesinden sonra olur. Ancak hastalık bazen başka yerleri etkilemeden beynin etkilenmesi ile de başlayabilir. Bu gibi durumda tanımak biraz daha zor olabilir. Neredeyse Behçet hastalarının 1/3'ünde beyni ilgilendiren bir etkilenme olur. Bu etkilenmeler arasında beyin omurilik sıvısı basınç artışı ile olan baş ağrısı, görme kaybı, beyin zarlarının iltihaplanması, beyin toplar damarının tıkanması, omurilik iltihaplanması ve bacakların felç olması, yutamama, unutkanlık ve bunama, beyine gelen büyük damarların tıkanması, beyin içi damarların tıkanması ve felç olma durumları yer alır.

Behçet hastalığı nasıl tanınır ve tedavi edilir?

Behçet hastalığı tanısını koymada kesin bir test yoktur. Tanıyı destekleyen incelemeler yapılır. Bu testler arasında iğne ile delinen derinin 1-2 gün içinde su toplaması ve şişmesi (Paterji testi), kanda iltihaplanma sırasında yükselen işaretçilerin (sedimentasyon, CRP testleri) yüksek olması, ağızda aftların-deride ülserlerin görülmesi, deri döküntülerinin, eklem şişliklerinin izlenmesi sayılabilir. Bu yakınmaları oluşturan diğer hastalıklar da kesin bir şekilde testler yolu ile dışlanması gerekir.

Tedavide vücudun bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar bir taraftan hastalık aktivitesini sınırlandırır ve iyileşmeye yol açarken, diğer yandan bağışıklık sistemini baskılayarak enfeksiyonların ortaya çıkmasına ya da kanser gelişmesine yol açabilir. Ancak her durumda olduğu Behçet hastalığında da tedavi "kar-zarar dengesi" göz önüne alınarak kullanılır. Behçet hastalığı çok masum bir hastalık değildir. Sıkı takip ile zamanlaması iyi ve etkili bir tedavi vermek doğru yol olacaktır. 



Yazarın Tüm Yazıları
Yaşlılık ve sağlıklı yaşam 25 Mart 2014, Salı
Serebellar hemoraji - Beyincik kanaması 18 Mart 2014, Salı
Damar iltihaplanması - Vaskülit 11 Mart 2014, Salı
Behçet Hastalığı 4 Mart 2014, Salı
Beyin ölümü 25 Şubat 2014, Salı
İnsan sağlığı ve bilgi üretimi 18 Şubat 2014, Salı
Apraksi - Hareketin yapılamaması 11 Şubat 2014, Salı
Spinoserebellar ataksi 28 Ocak 2014, Salı
Epilepsi ve cerrahisi 21 Ocak 2014, Salı
Servikal spondilotik myelopati 14 Ocak 2014, Salı
Temporal arteritis 7 Ocak 2014, Salı
Kapı - Duvar 2 Ocak 2014, Perşembe
Göz felci (Gözde hareket kaybı) 24 Aralık 2013, Salı
Paraneoplastik sendrom 17 Aralık 2013, Salı
Düşük el (Radiyal sinir felci) 10 Aralık 2013, Salı
Status Epileptikus (Nöbet fırtınası) 3 Aralık 2013, Salı
Beynin sağ ve sol yarısı 26 Kasım 2013, Salı
Beyin tümörü ve nöbet geçirme 19 Kasım 2013, Salı
Hekimlikte hastalığı tanıma ve zaman 5 Kasım 2013, Salı
Normal basınçlı hidrosefali (Beynin su toplaması) 26 Ekim 2013, Cumartesi
Ben Multipl Skleroz (MS) hastası mıyım? 11 Ekim 2013, Cuma
İlaçlar ve vücudumuz 1 Ekim 2013, Salı
Beyin ve beyin zarlarının iltihaplanması 17 Eylül 2013, Salı
Davranışlar ve sağlığımız 12 Eylül 2013, Perşembe
Göz hareketleri ve bozuklukları 3 Eylül 2013, Salı
Dirsekte sinir sıkışması - Kubital Tünel Sendromu 20 Ağustos 2013, Salı
Göz kapağı düşmesi - Blefaroptozis 14 Ağustos 2013, Çarşamba
Sınırlar ve canlılık 6 Ağustos 2013, Salı
Siyatik sinir etkilenmesi. 30 Temmuz 2013, Salı
Pozisyon değişmesi ile ortaya çıkan baş dönmesi - BPPV 23 Temmuz 2013, Salı
Sıcaklık, ısı ve bedenimiz 16 Temmuz 2013, Salı
Damar sertliği - Ateroskleroz 10 Temmuz 2013, Çarşamba
Uyku ve baş ağrısı 3 Temmuz 2013, Çarşamba
Sinir çalışma bozukluğu - Periferik Nöropati 26 Haziran 2013, Çarşamba
Beyin çalışmasının yetmezliği - Deliryum 19 Haziran 2013, Çarşamba
Yutma bozukluğu - Disfaji 12 Haziran 2013, Çarşamba
Geçici Bellek Kaybı 4 Haziran 2013, Salı
Ortostatik hipotansiyon 15 Mayıs 2013, Çarşamba
Kulak çınlaması - Tinnitus 7 Mayıs 2013, Salı
Kore - Sydenham koresi 30 Nisan 2013, Salı
Vitamin B12 ve sinir sistemi 23 Nisan 2013, Salı
Doğa, vücudumuz ve enerji dönüşümleri 16 Nisan 2013, Salı
Uykudaki davranış bozuklukları - Parasomniler 11 Nisan 2013, Perşembe
Amyotrofik Lateral Skleroz - ALS 3 Nisan 2013, Çarşamba
Beynimiz ve yaşlanma 27 Mart 2013, Çarşamba
Myelopati - Omurilik etkilenmesi 2 19 Mart 2013, Salı
Myelopati - Omurilik etkilenmesi - 1 11 Mart 2013, Pazartesi
Akut distoni - İlaç ile ortaya çıkan kasılma durumu 5 Mart 2013, Salı
Hemifasiyal spazm - Yüzde ve gözde istenmeyen kasılma durumu 27 Şubat 2013, Çarşamba
Tiroid bezi ve göz hastalığı 23 Şubat 2013, Cumartesi
Ağrı - Beş duyunun cezalandırıcısı 6 Şubat 2013, Çarşamba
Demans - Bunama hastalığı 29 Ocak 2013, Salı
Yalancı tümör sendromu (Psuedotumor cerebri) 22 Ocak 2013, Salı
Karotis damarı daralması - Şah damarı darlığı 15 Ocak 2013, Salı
Uykusuzluk - İnsomni 8 Ocak 2013, Salı
Parkinson hastalığı ve cerrahi tedavisi 1 Ocak 2013, Salı
Bel ağrısı 24 Aralık 2012, Pazartesi
Uykuda nefes durması - Horlama 18 Aralık 2012, Salı
Bayılma (Senkop) 12 Aralık 2012, Çarşamba
Beyin kanaması ve yüksek tansiyon (Hipertansiyon) 4 Aralık 2012, Salı
Ağrı kesici kötüye kullanım baş ağrısı 29 Kasım 2012, Perşembe
Diyabetik nöropati (Şeker hastalığı ve sinir iltihabı) 20 Kasım 2012, Salı
Fibromyalji Sendromu 13 Kasım 2012, Salı
İnflamatuar myopatiler - (Dermatomyozit/Polimyozit) 7 Kasım 2012, Çarşamba
Myastenia Gravis 30 Ekim 2012, Salı
Akut inflamatuar demyelinizan nöropati - GBS (Guillain-Barre Sendromu) 23 Ekim 2012, Salı
Nöbet geçirme - Sara hastalığı (Epilepsi) 16 Ekim 2012, Salı
Optik Nörit 9 Ekim 2012, Salı
İnme - Stroke 3 Ekim 2012, Çarşamba
Botulinum toksini - Distoni 26 Eylül 2012, Çarşamba
Yanan ayaklar - Küçük lif nöropatisi 18 Eylül 2012, Salı
Yüz felci - Fasiyal paralizi 12 Eylül 2012, Çarşamba
Huzursuz Bacaklar Sendromu 4 Eylül 2012, Salı
Trigeminal nevralji 28 Ağustos 2012, Salı
Tek gözde ağrısız - ani görme kaybı (Amarozis Fugax) 21 Ağustos 2012, Salı
Parkinson Hastalığı 14 Ağustos 2012, Salı
El titremesi - Tremor 7 Ağustos 2012, Salı
Sinir Sıkışması - Karpal Tünel Sendromu 31 Temmuz 2012, Salı
Baş ağrısı - Migren (2. bölüm) 24 Temmuz 2012, Salı
Baş ağrısı - Migren (1. bölüm) 17 Temmuz 2012, Salı
Çift görme 10 Temmuz 2012, Salı
Baş dönmesi 3 Temmuz 2012, Salı
Prof. Dr. Kıylıoğlu Çine Madran’da 2 Temmuz 2012, Pazartesi