19 Mart 2024, Salı

Günümüzde Toplu İş Sözleşmesi

6 Mart 2012, Salı

     


Talât Yörük

Ülkemizde toplu pazarlık hakkı, 1983 yılında Milli Güvenlik Konseyi tarafından kabul edilen 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Yasasınca düzenlenmektedir.
Bir toplu iş sözleşmesi ancak bir işçi sendikası ile bir işveren veya işveren sendikası arasında imzalanabilir. 2822 sayılı yasaya göre, bir işyerini kapsamına alan toplu iş sözleşmesi, işyeri düzeyinde toplu iş sözleşmesidir.

Bir kamu kuruluşuna veya özel kuruluşa ait ve aynı iş kolunda birden çok işyeri varsa, bu kuruluşun bu işyerleri için ancak bir tane işletme düzeyinde toplu iş sözleşmesi yapılabilir.

Bazı işkollarında ise işveren örgütleri, grup toplu iş sözleşmesi uygulamasını getirmişlerdir. İşveren sendikası, kendisine üye birden çok işveren adına birlikte toplu iş sözleşmesi imzalamaktadır.

2822 sayılı yasaya göre bir işyerinde çalışan işçiler adına toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen sendika öncelikle yetki almak zorundadır. Bir işyeri veya işletme düzeyinde yetki almak isteyen sendikanın, o işkolunda çalışan işçi sayısının en az % 10’unu üye yapmış olması gerekir.(Bu konuya ayrıca ehliyet ve yetki bölümünde değineceğiz).Bu önkoşulu yerine getiren sendika, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurur. Sözleşmenin kapsamına girecek işyeri veya işyerlerinde başvuru tarihinde çalışan işçiler ile üyelerinin sayısının saptanmasını ister.

Eğer sendika üyeleri başvuru tarihinde çalışan işçilerin çoğunluğunu oluşturmuyorsa, durum yalnızca ilgili sendikaya bildirilir.

Sendikanın çoğunluğa sahip olduğuna karar verilmiş ise, işkolundaki diğer işçi sendikaları veya işverenin üyesi bulunduğu işveren sendikası veya işveren,  bu duruma itiraz edebilir. İtiraz, iş davalarına bakmakla görevli mahkemeye yapılır. Görevli mahkeme konuyu inceler ve karar verir. Mahkemenin kararına itiraz edilmesi halinde, Yargıtay’ın kararı kesindir.

Eğer işçi sendikasının çoğunluk yazısına itiraz edilmemiş ise veya yapılan itirazlar reddedilmiş ise, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı işçi sendikasına bir yetki belgesi verir.

Toplu sözleşme yetkisini alan işçi sendikası, bu tarihten sonraki 15 günlük süre içinde işvereni veya resmi arabulucunun toplantılara katılmasını isteyebilir. Resmi arabulucunun katıldığı toplantılarda da bir anlaşma sağlanamazsa, tarafların uyuşamadığı bir tutanakla saptanır.

Resmi arabulucular, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen ve bu konularla yakından ilgili olan kişilerdir.

Toplu görüşmenin başlamasından itibaren 60 gün içinde anlaşma sağlanamamışsa ve 30 günden sonra taraflardan biri resmi arabulucu talebinde bulunmamışsa, uyuşmazlığın çözümlenmesi için bir resmi arabulucu atanır. Arabulucu 15 gün süreyle tarafları uzlaştırmaya çalışır. Anlaşma sağlanamazsa, uyuşmazlık bir tutanakla saptanır.

Eğer toplu görüşmede veya resmi arabulucunun çalışmaları sırasında bir anlaşma sağlanabilirse, toplu iş sözleşmesi görüşmeleri sonuçlandırılmış olur ve toplu iş sözleşmesi imzalanır. Ancak anlaşma sağlanamaz ve resmi arabulucu tarafından uyuşmazlık tutanağı tutulursa, grev yasaklarına girilmeyen işyerlerinde ve zamanlarda sendikanın grev hakkı doğar.



Yazarın Tüm Yazıları
Seçimler bitti mi? 15 Nisan 2014, Salı
Oy Kullanma Esasları 18 Mart 2014, Salı
Bülent Tezcan’a Atılan Yumruk 25 Ocak 2014, Cumartesi
Alın Teri Göz Nuru 24 Aralık 2013, Salı
Taze Sebze-Meyve 26 Kasım 2013, Salı
Sosyal Demokrasi Nedir? Ne Değildir? 19 Kasım 2013, Salı
Onlar-Bizler 5 Kasım 2013, Salı
90. Yıl 29 Ekim 2013, Salı
Adil Bayramlar 6 Ağustos 2013, Salı
Samimi miyiz? 30 Temmuz 2013, Salı
Para insanı özgürleştirir mi? 23 Temmuz 2013, Salı
Hepimiz Yeşili Severiz 16 Temmuz 2013, Salı
Şu PKK Meselesi’nde Nerede Kalmıştık? 25 Haziran 2013, Salı
Gezi Parkı Direnişi Nedir? 18 Haziran 2013, Salı
Taksimli Çapulcu Efe 11 Haziran 2013, Salı
Ben Çapulcuyum 4 Haziran 2013, Salı
Fondip 28 Mayıs 2013, Salı
Yöneticilik 21 Mayıs 2013, Salı
Çine’de Güzel Şeyler Oluyor 7 Mayıs 2013, Salı
T.C. 16 Nisan 2013, Salı
Becer Bal Ye 26 Mart 2013, Salı
Melih Gökçek Aydın’da 5 Mart 2013, Salı
Atatürk'ün Bursa Nutku 5 Şubat 1933 5 Şubat 2013, Salı
Sanayinin ve Tüketicinin En Büyük Sorunu Sahte Üretim 25 Ocak 2013, Cuma
Bizim Takvime Göre 10 Yılımız Kaldı 8 Ocak 2013, Salı
Üzüm Yemek mi Bağcıyı Dövmek mi? 24 Aralık 2012, Pazartesi
Çine Diasporası 18 Aralık 2012, Salı
Topçam Madran Suyu 10 Aralık 2012, Pazartesi
Aydın Büyükşehir Belediyesi (Sınırlar) 27 Kasım 2012, Salı
Aydın Büyükşehir Belediyesi (Cebimizden Çıkacak Paralar) 20 Kasım 2012, Salı
Bayramlar ve Biz 7 Kasım 2012, Çarşamba
Aydın Büyükşehir Belediyesi (Köyler) 30 Ekim 2012, Salı
Aydın Büyükşehir Belediyesi 23 Ekim 2012, Salı
Mavi Kapak 9 Ekim 2012, Salı
Öneriler 2 Ekim 2012, Salı
Son iki hafta 25 Eylül 2012, Salı
Kopyala-Yapıştır 4 Eylül 2012, Salı
Yine petrol bulundu 28 Ağustos 2012, Salı
Kaç Canlının Ölümünden Sorumlusunuz? 7 Ağustos 2012, Salı
Çine Neden Gelişmiyor? 24 Temmuz 2012, Salı
Kanun Değişiklikleri 17 Temmuz 2012, Salı
Çarpık Yapılaşma 3 Temmuz 2012, Salı
Yangın Var 19 Haziran 2012, Salı
Tatil Başladı 12 Haziran 2012, Salı
Fikri Haklar Hukukunda.... 5 Haziran 2012, Salı
Avukatlık 29 Mayıs 2012, Salı
“Demir Perde Bayramı” Demir Yumrukla Son Buldu 22 Mayıs 2012, Salı
Türk Futbolu 15 Mayıs 2012, Salı
Sütten Ağzı Yanan Yoğurdu Üfleyerek Yer 8 Mayıs 2012, Salı
İş Gücünün Üretimdeki Rolü 1 Mayıs 2012, Salı
Milletvekillerini Seçerken Çok Titiz Davranılmalıdır 23 Nisan 2012, Pazartesi
Mücadeleye Devam 10 Nisan 2012, Salı
Çine ve Festivaller 3 Nisan 2012, Salı
YASA(K)OYUCU 27 Mart 2012, Salı
Çanakkale Şehitlerine 20 Mart 2012, Salı
Çevre Kirliliği 13 Mart 2012, Salı
Günümüzde Toplu İş Sözleşmesi 6 Mart 2012, Salı
Madranspor 28 Şubat 2012, Salı
Deve Güreşleri 21 Şubat 2012, Salı
Bu Sözlere Korkan Saldırır 7 Şubat 2012, Salı
Doğalgaz Santrali 31 Ocak 2012, Salı
19 Mayıs 24 Ocak 2012, Salı
Yeni Kira Hukuku 17 Ocak 2012, Salı
E(K)MEK 10 Ocak 2012, Salı
Çine 2012 3 Ocak 2012, Salı
Çine’nin 5S 2K’sı 27 Aralık 2011, Salı
Şike Bizim Kendimizde 20 Aralık 2011, Salı
Gümrükler ve Kaçakçılık 13 Aralık 2011, Salı
Siz Hangi İktisadı Tutuyorsunuz? 6 Aralık 2011, Salı
Bedeli ne kadar? 29 Kasım 2011, Salı
Ayağını Yorganına Göre Uzat 22 Kasım 2011, Salı
Tüketici Hakları 15 Kasım 2011, Salı
Siz Karar Verin 1 Kasım 2011, Salı
Nutuk’tan 25 Ekim 2011, Salı
Toplumsal Uzlaşı 18 Ekim 2011, Salı
Yozlaşan Demokrasi 11 Ekim 2011, Salı
Avukat Talât Yörük Çine Madran’da 7 Ekim 2011, Cuma