• 19 Ekim 2011, Çarşamba

Okul öncesi dönemde arkadaşlık ilişkileri

Arkadaşlık, iki kişi arasında karşılıklı paylaşım, etkileşim, iletişim, eğlence gibi öğelerin yanı sıra duygusal bağları da içeren bir ilişkidir. Bu sebeple bireyin sosyal yaşamındaki en önemli etkileşim alanıdır. Kişi etrafında diğer insanlar olmadan sosyalleşemez ve gerek fiziksel gerekse psikolojik açıdan birçok alanda eksik gelişim gösterir. Arkadaşlık kurma becerisi diğer öğrenme faaliyetleri gibi ne kadar erken başlarsa o denli kolay gelişen bir beceridir. Sağlıklı bir ailenin bile çocuğuna arkadaş grubunun vereceği doyumu vermesi mümkün değildir. Aile ancak çocuğa uygun arkadaş ortamı hazırlayarak yardımcı olabilir.

Değişik kişilerle arkadaşlık kurabilmek ruhsal olgunluğu gerektirdiğinden, hiç arkadaşı olmayan bir çocuğun duygusal problemler yaşayabileceğini düşünebiliriz. Özellikle içe dönük çocuklarda buna benzer durumlar sıklıkla görülmektedir. Bazı anne ve babaların ise çocuklarının yaşıtları ile oynamasını bilerek engelledikleri görülür. Çocuk ile evdeki ilişkisinin çocuk için yeterli olacağını düşünür, birçok oyuncak alarak çocuğunu evde oyalamak için gereksiz çaba sarf eder.
  
Eğer bir çocuk anne ve babası tarafından sürekli kısıtlanıp kollanmışsa arkadaşlık kurmakta güçlük çeker. İlişkilerinde pasif kalıp, hep başkalarının dediğini yapmak zorunda kalır. Bu çocukların zaman zaman yeni arkadaşlar edinebilmek için arkadaşlarına hediye satın aldıkları da görülür. Yaşıtlarıyla uygun ilişkiler geliştiremezse, kendinden küçükler ile oynamayı tercih edebilir. Bazen kendi dediklerini yaptırabildiği arkadaşına sıkı sıkı sarılır. Onu bırakmak istemez. Ya da hiç kimseyle oynamayıp kendi başına olmayı tercih eder. Kimi çocuk ise saldırgan davranarak kendi istediklerini diğer arkadaşlarına yaptırmaya çalışır. Bu yüzden sürekli arkadaş değiştirmek zorunda kalır. Arkadaşları tarafından sürekli reddedildikçe daha çok hırçınlaşabilir. 
   
Ailede yaşanan sıcak ilişkiler ve aile içindeki iletişim, çocuğun arkadaş çevresinden öğrenebileceği olumsuz davranışları engelleyecektir. Çocukların arkadaş ilişkilerinde yaşadığı problemleri ele alırken aile yapısını, aile içi iletişimi ve ilişkileri de incelemek gerekir. Anne ve baba çocuğu yeni arkadaşlar edinmesi, yaşanacak problemlerin üstesinden gelebilmesi, kendisine uygun arkadaşı seçebilmesi için cesaretlendirmelidir. Anne baba ve çocuk arasındaki paylaşımlar, sohbetler de aile içi iletişimi güçlendirecektir.
  
Çocukların arkadaşlarına verdikleri önem, anne ve babaların düşündüklerinden çok daha büyüktür. Çünkü gruba kabul edilmeyen çocuk mutsuzdur. Arkadaşları tarafından aranılıp beğenilmek onun için derslerinde başarılı olmaktan çok daha önemlidir. Ayrıca çocuklar tarafından en çok tercih edilenlerin dışa dönük çocuklar olduğu görülmektedir. Arkadaşlık çocuğa sorumluluk, işbirliği, kendine güven kazandırır. Çocuk başkalarına bakarak kendini tanır. Beğenip beğenmediği yönlerini daha iyi ortaya çıkarıp değerlendirebilir.

Okul  öncesi  dönemdeki  arkadaşlıklarında  hem  olumlu  hem  olumsuz  etkileşimler  söz  konusudur.Bu  dönemde  arkadaşlık oyun  oynama  aracıdır.Tek  başına  oynamak  tercih  sebebi  olabilir.Üç yaşındaki bir çocuk, başka çocuklara karşı ilgi duyacağı gibi, yalnız kalmaktan da hoşlanmaktadır  Bu yaşlarda çocuklar daha çok kendinden büyüklerle olmayı ve oynamayı severler  Zamanla başka çocuklarla oynama özlemini duymaya başlarlar  Çocuk bu yaşta çok hareketli, sabırsız ve bencildir  Aynı zamanda ben  merkezcidir  de, oyuncaklarını başka çocuklarla paylaşmak istemez  Çocuğun çeşitli beceri ve yeteneklerini geliştirebilmesi için, şu oyuncakların sağlanmasına gerekmektedir: oyuncak otomobil, değişik araba çeşitleri, top, bebek,resimli kitaplar, defterler, kalem, kağıt, makas, çeşitli boyalar, tahta parçaları, kum, su    çocukların severek oynayacakları ve işleyecekleri oyuncaklardır Şunu da belirtelim ki, kız ve erkek çocukların oyun ilgileri aynı olmakla beraber, kızların bebeklere ilgisi farklı olabilmektedir  Çocuklar kız ve erkek olarak birlikte çok uyumlu bir şekilde oynarlar

Dört yaşından altına yaşın sonuna kadar, çocuklarda arkadaş istemi güçlü bir şekilde belirmeye başlar  Grup  arkadaşlığı  önem  kazanmaya  başlar,çocuklar  kendi  cinsiyetlerinin  özelliklerinin  farkına  varmaya  başladıkça  kendi  cinsiyetindeki  arkadaşlarıyla  oynamak  isterler.Kendi cinsinden ve kendi yaşına yakın arkadaş edinmeye başlarlar  Aklına gelen işleri yapmaktan hoşlanırlar  Evcilik, şoförlük, bakkallık, manavlık    gibi büyüklerin yaptıkları işleri taklit etmekten zevk alırlar  Başkalarına zararlı olmadıkları sürece bu oyunları oynamalarına engel olunmamalıdır  Hayal güçleri zengin olduğundan oynarken gerçek alemle ilgileri kesilme noktasındadır  Peri masalı gibi hayali masallardan hoşlanır, gerçeğe uygun olmasını istemezler  Gerçek hikâyelerden ise hoşlanmazlar  Resim-iş, boyama işlerinden hoşlanırlar  Bu yaş çocukları kendilerinden küçüklere ilgi gösterir ve onları korumaya çalışırlar  Yani onlara ablalık ve ağabeylik yapmaya çalışırlar  Ayrıca evcil hayvanlara bakmak da ayrı zevkleridir Beden yeteneklerini geliştiren bisiklete binmek, salıncakta sallanmak, bir yere tırmanmak, tahterevallide oynamak gibi oyunlara ilgi duyarlar.

ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.


Bugün için kayıtlı nöbetçi eczane bilgisi bulunamadı.