Sorumluluk Sahibi Çocuk Yetiştirmek

Sorumluluk sahibi çocuk;

Yaptığı işi sonuna kadar götüren,yapması gerekenlerin farkında olan, yeteneklerini ve zamanını    en iyi şekilde kullanan,başkalarının haklarını çiğnemeden kendi ihtiyaçlarını karşılayan ve yapmakta olduğu bir davranışın olası sonuçlarına katlanmayı göze alan çocuktur.

Çocuklar doğuştan sorumluluk sahibi bireyler olarak dünyaya gelmezler. Kazandırılan pek çok davranış gibi sorumluluk duygusu da bebeklik ve çocukluk döneminden itibaren çocuğa kazandırılır. Çocuğa erken yaşlarda kazandırılan sorumluluklar, onlara mutluluk, gelişme güdüsü ve kendine güven duygusu kazandırır.

İki buçuk yaşından başlayarak döke saça da olsa çocuğun yemeğini kendi başına yemesine,kendi  başına  giyinmesine  izin vermek, kendi odasında kendi yatağında yatmasına ortam hazırlamak, sofra hazırlama, giysi  katlama, araba temizliği gibi konularda ondan yardım istemek, sorumluluk” konusunda çocuğu cesaretlendirici ve destekleyici bir ortam sağlar.

Çocuklar neden sorumsuz olur?

‘Hayır’ demesine izin verilmeyen çocuklar sorumsuz olur!

Daha acıkmadan doyurmak, üşümediğini söylediği halde ısrarla sıkı  sıkı giydirmek, çocuk söylemeden tüm ihtiyaçlarını karşılamak sorumlu davranışların azalmasına sebep oluyor. İstek ve iradesi görmezlikten  gelinen, karar vermesine izin verilmeyen, her zaman onun yerine karar verilen çocuklarda sorumluluk davranışı gelişmiyor.

Duygularını rahatça ifade etmesine izin verilmeyen“teyzesi o söyleyemez, isteyemez ” şeklinde, annenin çocuğun yerine yaptığı konuşmalar çocukta kendini ifade etme, ortaya koyma isteğini geri çekiyor, sorumluluğu azaltıyor.

Çocuğum üzülmesin, kırılmasın diye üzerine titrenen, hatalarının üstünü her fırsatta örtülmeye çalışılan, meyvesini, sütünü kendi alabilecekken ayağına kadar getirilen çocuklarda girişimcilik duygusu azalıyor. İşe başlama, iş bitirici olma özellikleri yavaş yavaş kayboluyor.

Her ihtiyacı anne-baba tarafından karşılanan, devamlı neyi nerede ve nasıl yapacağı kendisine hatırlatılan, yanlış yaptığında azarlanan ve kınanan çocuklar, gölge bir kişiliğe sahip oluyor.

Anne babaya sormadan bir iş yapmayı tercih etmezler, kendilerine güvenlerini kaybedebilirler. Karşılaştıkları bir problemi çözmekte güçlük çekebilirler. Böyle çocuklarda okul korkusu çok fazladır, okula uyum sağlamakta zorluk çekebilirler.

Duygularını, tepkilerini rahatça ifade etmesine, gerektiğinde ‘hayır’ demesine izin verilmeyen çocuklarda bağımsız bir kişilik gelişmediği için sorumluluk duygusu da kazanmakta zorlanırlar.O daha çocuk, kendi başına karar veremez,bu  işi  halledemez;Benim çocuğum zayıf not almaz;Hayır, öyle demek istemiyorsun;O zayıf alıyor, ben üzülüyorum,cümleleri kaçınılması gereken cümlelerdir.

SORUMLULUĞUN KAZANDIRILMASINDA;

• Ailenin tutarlı ve kararlı olmasının,
• Aile içinde çocuğa karşı takınılan tavrın,
• Aile içi iletişimin,
• Ailede uygulanan disiplin anlayışının çocuğun sorumluluk kazanabilmesinde çok önemli yeri vardır.