23 Nisan 2024, Salı

İlaç Yapımında Kullanılan Endemik Bitkilerimiz

7 Temmuz 2012, Cumartesi

     


Cihan Uyan

Günümüzde ‘kocakarı’ ilaçları diye küçümsediğimiz, ancak binlerce yıldan beri Anadolu insanının tutunacak bir dalı olan Anadolu bitkilerinin Tıbbi özellikleri sadece geleneksel açıdan değil, Çağımızın dermansız hastalıklarına deva olması açıdan da önem taşımaktadır. Hititler günümüzden 4000 yıl önce zeytin ağacından ilaç yapmışlar ve bu miras günümüzde Uşak ilinin Eşme ilçesinin köylerinde zeytin yaprağından şeker hastalığına karşı ilaç yaparak sürdürülmektedir.

Toroslardaki Adana göknarından elde edilen sakız aç karnına bal ile yenilerek mide ve ülser hastalıklarına karşı kullanılmaktadır. Balıkesir yöresinde katran ardıcının meyveleri mide hastalıklarında kullanılır. Bronşit tedavisi için yenir ve çayı içilir. Uşaktaki Umurbaba dağ köylüleri saçlı meşenin meyvesini toz haline getirerek ishal ve kanamaları önlemede kullanılır. Hatay’ın Yayladağı ilçesinin kışlak beldesinde de mazı meşesinin meyveleri şeker hastalığı tedavisinde kullanılmaktadır.

Niğde yöresinde Akkavağın gövde dal ve kabuklarının kaynatılmasıyla elde edilen çayı solunum ve sindirim sistemi rahatsızlıklarında kullanılır. Anadolu da yaygın olarak yetişen Aksöğütten günümüzün mucize ilacı Aspirin üretilir. Ancak aspirin 19. yüzyılda keşfedilmesine rağmen ülkemiz insanı aksöğütten binlerce yıldan beri ilaç yapmaktadır.

Mersin ili Yanıktepe mevkiinde kızılçam kozalakları ikiye bölünür kaynatılır, içilir ve mide ağrılarında ve bağırsak düzenleyici olarak kullanılır. Amasya’nın Merzifon ilçesinde yetişen Tekesakalı bitkisi Astım hastalığına karşı ilaç yapımında kullanılmaktadır.

Muğla ve Denizli illerinde yetişen Çökelek kekiği denilen bitkimizin çayı şeker hastalığına karşı içilmektedir. Dünyada sadece Adana ve Kayseri de yetişen şalba çiçeğinin kaynatılmasıyla elde edilen çayı taş düşürmede kullanılır. Muğla Aydın illerinde yetişen lavanta bitkisi Kalp damarı, tansiyon, kolesterol düşürücü, mide ağrısı, soğuk algınlığı, bronşit tedavisi şeker hastalığı, astım, kanser tedavisi ve sigara içme isteğinin azalmasında kullanılır. Anlayacağınız bu bitkimiz on derde devadır.

Yıllar önce yaşadığım bir olayı sizlerle paylaşmayı istedim. Bugün yirmi iki yaşında olan oğlum sekiz dokuz yaşlarındaydı kaynar suyla ayağını yakmıştı acilen hastaneye getirdik. Hemen ayağın yanan derilerini makasla toplayıp merhem sürdüler ve bize de merhem tedavisine devam etmemizi söylediler. Üç beş gün çocuğun ayağında bir gelişme yok bu arada bize bir aile büyüğümüz misafirliğe geldi çocuğun ayağını görünce bu ayak böyle iyileşmez dedi.

Meşe kozalağı bulun (meşe mazısı değil) bir kapta küçük parçalar halinde kavurun sonra bir güzel ezip zeytinyağı ile krem haline getirin sonra yaraya sürün üç güne kabuk bağlar dedi. Ve gerçekten üç gün sonra kabuk bağlamaya başladı. Her zaman modern tıptan yana olan ben alternatif tıbba sıcak bakmaya başladım.



Yazarın Tüm Yazıları
Çuha çiçeği 14 Mart 2013, Perşembe
Süs balıkları 5 Şubat 2013, Salı
Çoban Püskülü ( İleks) 23 Ocak 2013, Çarşamba
Nilüfer 15 Ocak 2013, Salı
Çalı Funda (Erica ) 2 Ocak 2013, Çarşamba
Melisa 14 Aralık 2012, Cuma
Hercai Menekşe ( Kelebek Çiçeği) 27 Kasım 2012, Salı
Tarihler boyu gül 22 Ekim 2012, Pazartesi
Çarkıfelek 6 Ekim 2012, Cumartesi
Fesleğen 29 Eylül 2012, Cumartesi
Tarçın 22 Eylül 2012, Cumartesi
Kabak 7 Eylül 2012, Cuma
Mersin 16 Ağustos 2012, Perşembe
Kaya Sarmaşığı (Hedera) 9 Ağustos 2012, Perşembe
Dut ağacı 2 Ağustos 2012, Perşembe
Alıç ağacı 26 Temmuz 2012, Perşembe
Meleklerin Meyvesi (Karpuz) 21 Temmuz 2012, Cumartesi
İLK YEMEK KİTABIMIZ (Melceü’t Tabbahin) 14 Temmuz 2012, Cumartesi
İlaç Yapımında Kullanılan Endemik Bitkilerimiz 7 Temmuz 2012, Cumartesi
Sıklamen 29 Haziran 2012, Cuma
Haseki Küpesi 22 Haziran 2012, Cuma
Ekinezya 1 Haziran 2012, Cuma
Oya Ağacı 25 Mayıs 2012, Cuma
Yeşil Yürekli Dev Adam Manisa Tarzanı 18 Mayıs 2012, Cuma
Manolya 11 Mayıs 2012, Cuma
Ağlayan Gelin (Fritillaria İmperiaris) 27 Nisan 2012, Cuma
Frezya (Mis Sümbülü) 20 Nisan 2012, Cuma
Nar 12 Nisan 2012, Perşembe
Petunya(Tütün Çiçeği) 6 Nisan 2012, Cuma
Gargan (Batı Karya Lavantası) 29 Mart 2012, Perşembe
Lale 23 Mart 2012, Cuma
Gülibrişim 16 Mart 2012, Cuma
Türkiye’nin endemik Böcekleri 9 Mart 2012, Cuma
Civanperçemi 1 Mart 2012, Perşembe
Zambak 17 Şubat 2012, Cuma
Süsen (İrin) 9 Şubat 2012, Perşembe
Kasımpatı 27 Ocak 2012, Cuma
Ağaçların transplantasyonu 20 Ocak 2012, Cuma
Sakız Ağacı 6 Ocak 2012, Cuma
Çiğdem 29 Aralık 2011, Perşembe
Zeytin 23 Aralık 2011, Cuma
Şifalı Bitkiler 2 Aralık 2011, Cuma
Leylak 25 Kasım 2011, Cuma
Nefes 18 Kasım 2011, Cuma
Gül 11 Kasım 2011, Cuma
Çam Ağacı 4 Kasım 2011, Cuma
Karanfil 28 Ekim 2011, Cuma
Açelya 14 Ekim 2011, Cuma
Defne Yaprakları 6 Ekim 2011, Perşembe
Orkide 28 Eylül 2011, Çarşamba
Dağlarından Yağ Ovalarından Bal Akar 23 Eylül 2011, Cuma
Begonvil 15 Eylül 2011, Perşembe
Ortanca 8 Eylül 2011, Perşembe
Sığla (Günnük) ağacı 25 Ağustos 2011, Perşembe
Çiçek'çe 18 Ağustos 2011, Perşembe
Uyan, “Çiçek’çe” ile Çine Madran’da 17 Ağustos 2011, Çarşamba